Helofytenfilters zijn dé filters voor ecologische zwemvijvers. Zonder deze filters is geen ecologische zwemvijver mogelijk. Daarom wat uitleg over deze filters.
In een ecologische zwemvijver willen we schoon natuurwater, zonder afvalstoffen en met een goede waterkwaliteit. Dit kan met een helofytenfilter. Dat is een plantenfilter welke vaak een oppervlak heeft van 20 tot 30 procent van de totale zwemvijver.
Het eigenlijke filtergedeelte van een helofytenfilter wordt gevuld met een substraat. Aan het oppervlak van het filter worden in de lava moerasplanten (helofyten) geplaatst. Het zwemwater wordt door de lava gepompt waar zich biologische processen afspelen. Anaërobe en aërobe bacteriën gaan de afvalstoffen die in het water zitten op natuurlijke wijze te lijf en zetten dit om in methaan en nitraat. Het methaan verdampt uit het filter en het nitraat houden we over. Dit nitraat wordt door de helofyten (waterplanten) opgenomen als voeding. Op deze manier wordt het nitraat (biologisch afval) uit het zwemwater verwijderd.
De planten in het filtersysteem dienen één à twee keer per jaar te worden gesnoeid.